Boer uit Saasveld dreigt met lamleggen stikstofbeleid – Ministerie vraagt meer tijd om te antwoorden

Eind vorige maand werd bekend dat een Saasveldse veehouder in actie komt tegen de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De boer wil 30.000 beschikkingen over de uitgifte van fosfaatrechten inzien om te kunnen bewijzen dat toenmalig minister Carola Schouten van Landbouw heeft gesjoemeld. Hij voelt zich benadeeld en vindt dat concurrerende boeren te veel rechten hebben gekregen. Met deze actie dreigt hij het inmiddels zeer omstreden stikstofbeleid van het kabinet helemaal lam te leggen. Wanneer de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) blijft weigeren gegevens van 30.000 bedrijven over fosfaatrechten openbaar te maken, overweegt hij de beslissingen daarover nietig te laten verklaren. Het ministerie vroeg de Raad van State vervolgens om meer tijd.

“Ik heb deze zaak al aangespannen in 2020”, stelde de veehouder. “Ik heb nog niets. Ze kunnen gewoon leveren.”

De gegevens moeten ook volgens de rechter bekend worden gemaakt:

Aanvankelijk weigerde het ministerie zonder meer om namen en adressen van de 30.000 boeren bekend te maken. Maar de Raad van State besliste al eerder dat dit milieugegevens zijn die openbaar moeten worden gemaakt. Daarom oordeelde de Zwolse rechtbank in deze zaak dat de adressen en locaties ook bekend moeten worden. De rechtbank gaf de minister, na een realistische inschatting, een termijn van drie maanden.

“Het kost veel tijd. Meer tijd dan de Zwolse rechtbank ons begin dit jaar gaf”, zeiden de woordvoerders van het ministerie. Dat argument maakte weinig indruk op de voorzitter van de Raad van State. “De minister wist toch al lang dat die beschikkingen openbaar moesten worden?”, zei ze. De minister had al vaker termijnen overschreden in deze zaak en kreeg van de Zwolse rechtbank een laatste kans om het verzoek van de veehouder op te volgen. Nu wil de minister weer drie maanden extra tijd. De Raad van State lijkt langzamerhand klaar te zijn met het tegenwerken en het telkens weer procederen door het ministerie in zaken waarin informatie over agrarische bedrijven wordt opgevraagd.

De minister ging al eerder de fout in:

In een reeks rechtszaken van milieuorganisatie MOB over de namen en adressen van PAS-melders hield de minister de dossiers ook lang onterecht gesloten. Tot ergernis van de Raad. Die bepaalde al vaker dat informatie op het ministerie alleen bij uitzondering geheim mag blijven. Nu speelt het ministerie hetzelfde spel met de veehouder uit Saasveld. Dat bleek ook weer tijdens de zitting bij de Raad vandaag. De woordvoerders van de minister erkenden dat de namen en adressen van boeren die fosfaatrechten kregen, bekend moeten worden. Maar ze hebben meer tijd nodig omdat ze nu weer gegevens over de melkproductie van boeren geheim willen houden. Dat zou bedrijfsgevoelige informatie zijn.

De raadsvoorzitter was niet blij met dit nieuwe argument dat weer vertraging oplevert. Het is de vraag of ze het ministerie daarvoor extra tijd geeft. Fosfaat is een bestanddeel van kunstmest, maar ook een vervuiler van sloten. Daarom heeft de Europese Unie voor Nederland een fosfaatplafond vastgesteld. De Saasvelder veehouder verdenkt het ministerie van de uitgifte van meer fosfaatrechten dan aan Nederland was toegekend. Hij wil nu de onderste steen boven. De Raad doet nu over ongeveer anderhalve week uitspraak.